جنبه های عمومی گرده افشانی و لقاح در نباتات
اکثر قریب به اتفاق گیاهان برای تکثیر و تولیدمثل به گرده افشانی نیازمندند و نکته مهم و اساسی در این امر، گرده افشانی به موقع و سریع می باشد. یعنی زمانی که کلاله پذیرش دانه گرده را داشته دارد، گرده افشانی باید صورت گیرد.
در گرده افشانی به موقع، کیفیت و کمیت بذر و میوه بالا رفته، محصول زودتر رسیده و دوام محصول روی گیاه بیشتر خواهد شد.
از مهم ترین دلایل نیاز گیاهان به گرده افشانی حشرات عبارتند از:
• در بعضی از گل ها اندام نر زودتر می رسد.
• در بعضی از گل ها اندام ماده زودتر می رسد.
• در بعضی از گل ها دانه گرده، قدرت بارور به همان گل را ندارد.
• در بعضی از گیاهان گل های نر و ماده از هم جدا هستند.
• شکل خاص قرار گرفتن پرچم ها و مادگی، در بعضی از گیاهان، کلاله مادگی گل بالاتر از پرچم ها قرار گرفته است.
دانشمندان جانورشناس را عقیده بر این است که گل های زیبائی که در طبیعت وجود دارد به خاطر لذت بردن به وجود نیامده است دلیل آفرینش آنها در این است که بتوانند حشرات گرده افشان را به خود جلب نمایند تا حشرات به گرده افشانی آنها پرداخته و بارور گردند.
در مقابل گل ها هم، فورا حق الزحمه حشرات را به صورت گرده و شهد پرداخت می کنند، یعنی زنبورها گل ها را بارور و گل ها هم شهد و گرده گل در اختیار حشرات قرار می دهند.
